ដូចម្ដេចដែលហៅថា សសគ្រឹះអគារ?

សសរគ្រឹះអគារ៖ គ្រឹះដ៏សំខាន់សម្រាប់សំណង់រឹងមាំ



សសរគ្រឹះអគារ គឺជាផ្នែកដ៏សំខាន់បំផុតមួយនៃរចនាសម្ព័ន្ធសំណង់ ដែលស្ថិតនៅផ្នែកខាងក្រោមបំផុត និងមានតួនាទីជាអ្នកទ្រទ្រង់បន្ទុកសរុបរបស់អគារទាំងមូល រួចបញ្ជូនបន្ទុកនោះទៅកាន់ផ្ទៃដីដោយសុវត្ថិភាព។ វាប្រៀបបាននឹង "ជើង" របស់អគារ ដែលធានាស្ថិរភាព និងភាពរឹងមាំយូរអង្វែងរបស់សំណង់។ បើគ្មានសសរគ្រឹះត្រឹមត្រូវ និងរឹងមាំទេនោះ អគារអាចប្រឈមនឹងការបាក់រលំ ឬមានបញ្ហារចនាសម្ព័ន្ធផ្សេងៗ។

មុខងារចម្បងរបស់សសរគ្រឹះ

មុខងារចម្បង និងសំខាន់បំផុតរបស់សសរគ្រឹះរួមមាន៖

  • ការទទួល និងបញ្ជូនបន្ទុក៖ សសរគ្រឹះទទួលបន្ទុកទាំងអស់របស់អគារ រាប់បញ្ចូលទាំងទម្ងន់របស់អគារផ្ទាល់ (Dead Load) ទម្ងន់គ្រឿងសង្ហារិម មនុស្ស និងសម្ភារៈប្រើប្រាស់ (Live Load) រួមទាំងបន្ទុកពីកម្លាំងធម្មជាតិដូចជា ខ្យល់ និងការរញ្ជួយដី។ បន្ទាប់មក វាបញ្ជូន និងចែកចាយបន្ទុកទាំងនេះទៅក្នុងស្រទាប់ដីខាងក្រោម។

  • ការធានាស្ថិរភាព៖ វាជួយទប់លំនឹងអគារ ការពារការរំកិល ការផ្អៀង ឬមិនស្មើគ្នា ដែលអាចបង្កជាស្នាមប្រេះ និងបំផ្លាញរចនាសម្ព័ន្ធ។

  • ការការពារពីបញ្ហាដី៖ សសរគ្រឹះជួយការពារអគារពីចលនារបស់ដី ដែលអាចបណ្ដាលមកពីការហើម ឬការរួមតូចនៃដីដោយសារការប្រែប្រួលសំណើម។

  • ការបង្កើតផ្ទៃរាបស្មើ៖ វាក៏ជាផ្នែកមួយដែលបង្កើតផ្ទៃរាបស្មើ និងមានស្ថិរភាពសម្រាប់ចាប់ផ្ដើមការសាងសង់ផ្នែកខាងលើបន្តទៀត។

ប្រភេទនៃសសរគ្រឹះអគារ

ជាទូទៅ ការជ្រើសរើសប្រភេទសសរគ្រឹះគឺអាស្រ័យទៅលើកត្តាមួយចំនួនដូចជា ទំហំ និងប្រភេទអគារ លក្ខណៈរបស់ដីនៅទីតាំងសាងសង់ និងបន្ទុកសរុបរបស់អគារ។ សសរគ្រឹះអាចចែកចេញជាពីរក្រុមធំៗគឺ៖ គ្រឹះរាក់ និង គ្រឹះជ្រៅ។

១. គ្រឹះរាក់ (Shallow Foundations)

គ្រឹះប្រភេទនេះ ត្រូវបានគេសាងសង់នៅជម្រៅរាក់ៗ មិនឆ្ងាយពីផ្ទៃដីឡើយ ហើយជាទូទៅគេប្រើប្រាស់នៅពេលដែលស្រទាប់ដីខាងលើមានលក្ខណៈរឹងមាំល្អអាចទ្រទ្រង់បន្ទុកបាន។ ប្រភេទគ្រឹះរាក់ដែលគេនិយមប្រើរួមមាន៖

  • គ្រឹះជើងតាង (Spread or Isolated Footing): ជាប្រភេទគ្រឹះដែលគេសាងសង់នៅក្រោមសសរនីមួយៗ ដើម្បីទ្របន្ទុកពីសសរនោះ។ វាអាចមានរាងជាការ៉េ ឬចតុកោណកែង។

  • គ្រឹះទ្រវែង (Strip Footing): ជាគ្រឹះដែល ប្រើសម្រាប់ទ្របន្ទុកពីជញ្ជាំង ឬសសរដែលនៅតម្រៀបគ្នាជាជួរ។

  • គ្រឹះចាក់ពេញ ឬ គ្រឹះកម្រាល (Mat or Raft Foundation): ជាបន្ទះបេតុងដ៏ធំមួយដែលគ្របដណ្ដប់លើផ្ទៃដីក្រោមអគារទាំងមូល។ គេប្រើគ្រឹះប្រភេទនេះនៅពេលដែលដីមានលក្ខណៈខ្សោយ ឬបន្ទុករបស់អគារធ្ងន់ខ្លាំង ដែលគ្រឹះជើងតាងមិនអាចទ្រទ្រង់បាន។

២. គ្រឹះជ្រៅ (Deep Foundations)

នៅពេលដែលស្រទាប់ដីផ្នែកខាងលើមិនមានលក្ខណៈរឹងមាំគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីទ្រទ្រង់បន្ទុករបស់អគារ វិស្វករจำเป็นต้องប្រើប្រាស់គ្រឹះជ្រៅ ដើម្បីបញ្ជូនបន្ទុករបស់អគារទៅកាន់ស្រទាប់ដីរឹងមាំ ឬស្រទាប់ថ្មដែលស្ថិតនៅជម្រៅជ្រៅ។ ប្រភេទគ្រឹះជ្រៅរួមមាន៖

  • គ្រឹះសសរគ្រឹះ (Pile Foundation): ជាប្រភេទគ្រឹះដែលប្រើប្រាស់សសរ (អាចធ្វើពីបេតុង ដែក ឬឈើ) បុកឬខួងបញ្ឈរចូលទៅក្នុងដីរហូតដល់ស្រទាប់ដីរឹង។ វាមានសមត្ថភាពទ្រទ្រង់បន្ទុកបានខ្ពស់ និងត្រូវបានគេប្រើប្រាស់យ៉ាងទូលំទូលាយសម្រាប់អគារខ្ពស់ៗ ស្ពាន ឬសំណង់ធំៗផ្សេងទៀត។

  • គ្រឹះអណ្ដូង (Caisson Foundation): ជាប្រភេទគ្រឹះដែលមានลักษณะคล้ายសសរប្រហោងធំមួយ ដែលគេខួងយកដីចេញ រួចចាក់បេតុងបំពេញ។ គេច្រើនប្រើវានៅក្នុងគម្រោងសំណង់ធំៗ និងការសាងសង់ក្រោមទឹក។

សរុបមក សសរគ្រឹះអគារគឺជាធាតុគ្រឹះដែលមិនអាចខ្វះបានសម្រាប់សំណង់គ្រប់ប្រភេទ។ ការសិក្សាពីលក្ខណៈដី និងការគណនារចនាសម្ព័ន្ធដោយវិស្វករជំនាញ គឺជាកត្តាកំណត់ក្នុងការជ្រើសរើសប្រភេទសសរគ្រឹះដើម្បីធានាបាននូវសុវត្ថិភាព គុណភាព និងភាពជាប់បានយូរអង្វែងនៃអគារ។